Σπύρος Πηλιούνης (1921-1992)
Καφές στο Κροκύλι
Ο Σπύρος Πηλιούνης (1921-1992) γεννήθηκε στην περιοχή Ζωγράφου Αττικής το 1921, αλλά έζησε και μεγάλωσε στην Βουλιαγμένη. Κροκυλιώτισα ήταν η μητέρα του Ευφροσύνη Πηλιούνη (το γένος Καντά).
Το ταλέντο του στις τέχνες εκδηλώθηκε από την παιδική του ηλικία και μετά το σχολείο σπούδασε στην σχολή του Στύλου Βυζαντίνου και εργάστηκε μαζί με τον Κλεόβουλο Κλώνη, σκηνογράφο του Εθνικού Θεάτρου, ως βοηθός του.
Υπήρξε επαγγελματικά αυτοδημιούργητος μέσα στον χώρο της εφευρετικής βιοτεχνίας και της καινοτομίας, ενώ παράλληλα εργαζόταν ακάματα επάνω στην καλλιτεχνική δημιουργία. Για πολλά χρόνια, τα έργα του εκθέτονταν και διαθέτονταν μέσω μίας διαρκούς καλλιτεχνικής έκθεσης στο διεθνές ξενοδοχείο «Απόλλων» της Βουλιαγμένης, από όπου και ξένοι διπλωμάτες είχαν την ευκαιρία να τα θαυμάζουν και να τα προμηθεύονται.
Με υλικά κυρίως το λάδι και τον μουσαμά, αλλά και κομμάτια απαστράπτοντος μαρμάρου, βότσαλα της θάλασσας και όστρακα, παστέλ, κάρβουνο και ακουαρέλα, εξωτερίκευε και μορφοποιούσε ένα υψηλό εσωτερικό καλλιτεχνικό δυναμικό.
Στο έργο του αντανακλά πάντα η νατουραλιστική φόρμα και οι εικαστικές του προσεγγίσεις ανέδειξαν το φως και την φυσική ελευθερία που πηγάζει μέσα από τις αενάως τροποποιούμενες σχέσεις θάλασσας, πέτρας, κυμάτων, δέντρων, λουλουδιών, αλλά και ανθρώπων. Στον καμβά του επάνω ζωντάνεψε, όλο το φως και τα καλέσματα ζωής και ελευθερίας που εξακτινίζονται στον χρόνο, αναβλύζοντας από τον τρισδιάστατο χώρο της Ελληνικής γης και θάλασσας. Μέσα από μία πραγματικά προικισμένη αντίληψη του χωρόχρονου, αλλά και ενορατική αίσθηση του φωτός και του χρώματος, η τέταρτη διάσταση του χρόνου αναβλύζει από τα έργα του, ως αναδυόμενες, απαστράπτουσες και ζωντανές χρωματικές φωτοροές.
Με τα μοναδικά του χρωματικά στρατηγήματα, ο Σπύρος Πηλιούνης, σηματοδοτεί και αφηγείται με μοναδικό τρόπο εποχές και στιγμές, τόσο στην απεικόνιση παραδοσιακών τοπίων και θαλασσινών συνθέσεων όσο και επάνω στα πρόσωπα και στις στάσεις της ανθρώπινης παρουσίας, μέσα από την εκφραστική αμεσότητα που αυτά αντανακλούν.
Υπήρξε μέλος του Εικαστικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός, του Συλλόγου Εικαστικών Καλλιτεχνών Ελλάδος, «Ο ΑΠΕΛΗΣ», αλλά και άλλων εικαστικών συλλόγων και το έργο του έχει τιμηθεί πολλές φορές με βραβεία και επαίνους σε μεγάλους πανελλήνιους διαγωνισμούς και εκθέσεις, όπως εκείνες, του «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ», της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς και πολλές άλλες. Έργα του κοσμούν μουσεία, δημόσια κτίρια και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Έχει επίσης πάρει άριστες κριτικές από πολλές καλλιτεχνικές επιθεωρήσεις και έχει κάνει πολλές ατομικές εκθέσεις. Συμμετείχε επίσης σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις κατόπιν προσκλήσεων σε Δήμους, όπως της Βουλιαγμένης, των Αθηνών κ.α. Η παρουσία του στα ενεργά εικαστικά δρώμενα της Ελλάδας έχει επίσης καταχωρηθεί στο «Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών», του εκδοτικού οίκου «ΜΕΛΙΣΣΑ».
Στη μνήμη της γυναίκας του Στέλλας Πηλιούνη και των παιδιών του Έφης και Γιάννη, αλλά και των πολλών ανθρώπων που τον γνώρισαν, παραμένει για πάντα έντονη η εικόνα ενός σεμνού και στοχαστικά πλήρους ανθρώπου. Πέθανε το 1992, αλλά παραμένει πάντα παρών, μέσα από το έργο του.
Παλιά Αθήνα
Κερατσίνι
Ύδρα
Το έργο "ΚΑΦΕΣ ΣΤΟ ΚΡΟΚΥΛΙ", που αποτυπώνει 3 μορφές στο παλιό καφενείο της Λέτας Ασίκη, απέσπασε το 1ο βραβείο σε έκθεση του Φιλολογικού Συλλόγου «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ». Το ίδιο βραβείο σε άλλη χρονιά απέσπασε και το έργο του "ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ". Το έγο "ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ" απέσπασε το 1ο βραβείο σε έκθεση του Δήμου Αθηναίων και το "ΥΔΡΑ" το 2ο σε αντίστοιχη έκθεση του Δήμου Πειραιά.
Φωτογραφίες από δύο ακόμα έργα, βρίσκονται στη συλλογή του Κροκυλιώτη Γιώργου Μακρυκώστα.
Λαιμός Βουλιαγμένης, στο βάθος διακρίνεται το Ορφανοτροφείο. Από την συλλογή του George Macricostas
Μπούρτζι
Από την συλλογή του George Macricostas
Ο Σϋλλογος Κροκυλιωτών ο Μακρυγιάννης έχει 4 έργα του καλλιτέχνη:
Σπίτι στο Κροκύλειο (δωρεά Στέλλας Πηλιούνη)
Βουλιαγμένη, διακρίνεται η αδερφή του ζωγράφου, Αναστασία με τον γιό της Αντώνη (δωρεά Αντώνη Λαμπρόπουλου)
Άποψη Κροκυλείου (Δωρεά οικογενείας Πηλιούνη στη μνήμη του)
Μακρυγιάννης (πιθανή δωρεά του ιδίου στο Σύλλογο)
πηγή: εφημερίδα ΤΟ ΚΡΟΚΥΛΙΟ Α.Φ.50 Οκτ-Δεκ1992